Cây Long Não là cây xanh không những cho bóng mát tuyệt vời mà nó còn có tác dụng làm sạch không khí. Lá của cây có khả năng hấp thụ các ion kim loại nặng, chúng giúp tạo ra môi trường ôzôn mạnh. Do đó, khi dừng chân nghỉ ngơi ở dưới những cây này, nó sẽ mang lại cho chúng ta cảm giác khoan khoái, dễ chịu. Vậy nên cây là một trong chuỗi cây xanh đô thị ưa trồng,
Giới thiệu về cây Long Não
Tên thường gọi: Cây Long Não, Dã Hương. Tên khoa học: Cinnamomum camphora. Thuộc họ: Lauraceae (Long não). Cây có nguồn gốc ở khu vực Đông Á gồm Đài Loan, miền Nam Nhật Bản, Đông Nam Trung Quốc. Tại khu vực ven bờ biển đen của khu vực Kavkaz nó cũng được trồng nhiều.
Trên thị trường cây bóng mát ở nước ta hiện nay có 2 giống Long Não chính là Long Não trong nước và giống còn lại có xuất xứ từ Trung Quốc. Để nhận biết được 2 loại này cực kì đơn giản. Với Long Não Trung Quốc thì có thân thẳng và mập đều dọc theo chiều cao cây. Cây lên cao mới bắt đầu phân cành vì thế nhìn tương quan thì giống của Trung Quốc đẹp hơn. Cộng với việc là cây nhập khẩu nên giá thành cây cũng tương đối cao so với cây xuất xứ trong nước.
Đặc điểm hình thái
Tuy có khác nhau về xuất xứ nhưng chúng đều mang những đặc điểm chung của loài. Long Não là loại cây thân gỗ lớn. Cây có chiều cao từ 20-30m, có cây cao tới 40m, đường kích cây có thể đạt khoảng 200cm. Phần thân vỏ dày màu xám nâu khô cứng nứt nẻ như vết chân chim dọc theo chiều dài của thân. Chỉ cần nhìn vỏ cây thôi bạn cũng dễ dàng nhận ra Long Não. Thịt gỗ cây màu hồng và có khả năng chịu được nước.
Long Não là cây thường xanh với có tán lá rộng. lá cây nhẵn, bóng. Lá cây có dạng hình tim với phần cuống lá tròn và nhọn ở đỉnh lá nhìn gần giống hình tim. Các lá nhẵn và bóng, cuống lá dài mọc so le với nhau, ở kẽ gân chính và gân 2 bên nổi lên thành 2 tuyến nhỏ. Bề mặt như sáp và có mùi thơm dễ chịu khi bị vò nát trong bàn tay. Cây có tán lá rộng. Hoa Long Não nhỏ màu vàng nhạt và mọc thành chùm. Hoa có mùi thơm. Cây thường ra hoa vào tháng 3 đến tháng 4.
Quả Long Não có hình cầu, khi còn non thì có màu xanh và quả sẽ chuyển sang màu tím đen khi chín. Bề mặt quả mọng và nhẵn bóng. Cây thường đậu quả vào tháng 10 – 11. Những cây Long Não cổ thụ có rất nhiều cây tầm gửi bám trên nó cũng tạo nên một nét gì đó rất đẹp, rất riêng cho cây.
Đặc điểm sinh trưởng
Cây Long Não là cây khá ưa sáng, ưa khí hậu ấm và ẩm, nhiệt độ phát triển tốt trung bình ở 15 – 20 độ C. Lúc nhỏ trồng cần che bóng nhưng khi lớn cây lại cần lượng ánh sáng nhiều hơn. Long Não rất ưa nền đất tơi xốp, nhiều mùn và ẩm. Nó cũng có thể phát triển tại những vùng đồi đất nghèo dinh dưỡng, cằn cỗi hoặc bạc màu. Cây chịu lạnh khá giỏi nhưng lại chịu sương muối và gió khá kém. Cây phát triển tốt trên đất sét pha dày. Cây không sống được trên đất mặn, trũng – ngập nước hoặc khô hạn. Trong điều kiện thích hợp, cây Long Não có thể tái sinh từ hạt hoặc chồi tốt.
Trong cảnh quan đô thị
Cây Long Não là cây thường xanh được trồng nhiều làm cây bóng mát, cây tạo cảnh quan cho khu đô thị, ven đường, các khu công trình công cộng, công viên, trường học, bệnh viện, tiểu cảnh nhà phố. Hay tại những thành phố lớn nơi có những ngồi nhà cao tầng san sát nhau thì những hàng cây Long Não cổ thụ với tầm gửi xanh mọc trên cây vừa tạo được nét hiện đại lại vừa ẩn chứa sự cổ kính.
Những hàng cây có thân to cùng với tán lá xòe rộng như những chiếc ô xanh che bóng mát góp phần làm dịu đi bầu không khí hừng hừng của cái hè oi ả. Là nơi nghỉ chân cho những chặng đường xa gần. Lá cây Long Não có tác dụng thanh lọc không khí tốt. Nó có khả năng hấp thụ các ion độc hại lại cho hoa đẹp và thơm nên khi ngồi thư giãn dưới gốc cây giúp xua tan đi phần nào mệt mỏi.
Các bộ phận như rễ, gỗ cây nghiền nhỏ, cành non có thể tạo thành tinh dầu bằng phương pháp trưng cất hơi nước. Bằng phương pháp chưng cất hơi nước này thì các bộ phận của cây như thân, rễ và cành non của cây đều được sử dụng. Từ đó trong quá trình ngưng tụ và làm lạnh có thể thu được 90 % sản phẩm là tinh chất long não. Tinh dầu Long Não thường sử dụng trong y tế, ướp thơm hoặc sử dụng trong kỹ thuật. Tinh dầu long não đỏ, chứa Safrol.
Gỗ của Long Não khá chắc và bền, nó có thể chống mối mọt rất tốt. Nó được sử dụng trong đồ gỗ mỹ nghệ, đóng vật dụng gia đình… Vỏ cây Long não có thể ngâm rượu dùng để ngậm, xúc miệng có tác dụng phòng, trị bệnh viêm răng, lợi.
Ngoài ra, Long Não còn có tác dụng trong y học. Nó dùng để chữa các bệnh như: thông kinh lạc, trừ phong thấp, chỉ thống tiêu thực, long đờm, lợi trung tiện, chống đầy hơi… Người ta có thể chữa cảm bằng cách đun lá Long Não để xông. Đặc biệt, mùi hương của Long Não được khử mùi hôi khó ngửi, xua đuổi ruồi muỗi, mùi hương của cây khiến côn trùng không dám bén bảng lại gần.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Long Não
Cây thường tái tạo bằng hạt và chồi. Thường mọc tự nhiên và được gây trồng tuy nhiên quy mô nhỏ lẻ tại một số nơi như các tỉnh biên giới phái bắc Việt Nam. Một số nơi chọn cây làm cây trồng lấy bóng mát như: Hà Nội, Bắc Giang, Hà Tây, Thừa thiên Huế, Gia Lai…
Vào mùa xuân quả chín ta có thể thu lấy hạt và đem ngâm vào nước, chà xát mạnh loại bỏ phần thịt quả, rửa sạch sau đó hong khô để một đến 2 ngày rồi gieo ngay sau đó. Ta có thể tiến hành gieo thành luống hoặc gieo bằng bầu. Chỉ sau từ 3 – 4 tuần là hạt đã nảy mầm.
Cách trồng cây Long Não
Đối với cây trưởng thành, Long Não vẫn vững vàng vượt qua mọi phong ba bão táp, mọi biến động của thời gian tạo ra những tán lá xanh mướt. Hố trồng phải được đào trước 1 tháng và có kích thước tương ứng với bầu cây. Lượng phân bón 1 hố từ 0.1 – 0.3 kg phân NPK/hố.
Long Não là một cây tương đối khó tính. Thế nên việc trồng Long Não với những người không am hiểu sâu về loài này gần như là một bản án tử dành cho cây dù cho cây đó có là cây đã chuyền đảo hay ủ kĩ đi nữa. Tuy nhiên, đội ngũ kĩ thuật của chúng tôi đã đúc kết được bí quyết để đảm bảo tỉ lệ sống gần như 100% mà ít có đơn vị cây xanh nào đạt tới được.
Vỏ bọc bầu cây thường được sử dụng là loại vải địa kĩ thuật chuyên dụng nên khi trồng ta không nên loại bỏ vỏ bọc bầu như các cây bóng mát khác để tránh làm tổn thương rễ. Đặt cây Long Não sao cho cổ rễ ngang mặt hố. Sau đó dùng cuốc xẻng lấp đất xung quanh bầu cây và lấp kín hố. Ấn chặt đất xung quanh bầu cây để cây không nghiêng vẹo. Sau khi trồng cây tiến hành tưới nước cho cây. Cây đánh đi trồng công trình rất thiếu nước nên dễ bị héo. Nếu cây to cần dùng cọc cố định để tránh cây bị con người, động vật hay thiên tai làm ảnh hưởng tới sinh trưởng phát triển trong giai đoạn đầu.
Cách chăm sóc cây Long Não
Lưu ý với các bạn khi đi mua Long Não là nhiều cây nấm vỏ hoặc sâu vỏ. Bạn nên tránh không nên mua những cây có bệnh như thế! Về lâu dài nếu không có biện pháp xử lý kịp thời sẽ gây mất mỹ quan, hại cây thậm chí chết cây. Cần phải chú ý chăm sóc cây khi mới trồng, cung cấp đủ lượng nước tưới và vun xới quanh gốc cho cây. Tiến hành bón thúc phân hữu cơ kết hợp phân chuồng hoại mục càng tốt, một năm khoảng 3-4 lần cho cây để cây sinh trưởng và phát triển tốt hơn, cho tán và hoa đẹp hơn. Cắt tỉa cành để cây có dáng và tán lá đẹp.
