Sưa trắng (hay Thàn mát) được tìm thấy nhiều trong rừng mưa nhiệt đới và rừng mưa nhiệt đới gió mùa. Nó chủ yếu phân bổ ở Việt Nam và được tìm thấy rải rác tại Hải Nam, Trung Quốc.
Đặc điểm cây Sưa trắng
– Thân cây Sưa trắng dạng hợp trục, dáng phân tán
– Vỏ thân có màu vàng nâu hay xám, nứt dọc
– Cành non có lông mịn thưa, màu xanh
– Lá Sưa trắng mọc cách, là dạng lá dạng kép lông chim lẻ, mỗi lá kép có từ 9-17 lá chét mọc so le trên cuống
– Lá chét có đầu nhọn, đuôi tròn như hình quả xoan. Mặt dưới phiến lá thường có màu tái trắng. Lá chét dài từ 6-9cm, rộng từ 3-5cm
– Cuống chính và các cuống lá chét không có lông, phiến lá chét cũng không lông
– Hoa Sưa trắng mọc ra từ nách lá, cây thường ra hoa trước khi lá mọc đầy đủ. Là loại hoa tự tán gồm nhiều bông có màu trắng, kích thước khoảng 7-9mm, mùi thơm nhẹ. Hoa nở vào tháng 2-3 hàng năm.
– Là quả dạng đậu hình trứng thuôn dài, dài từ 5-8 cm, rộng khoảng 2-3 cm. Khi chín quả không tự nứt.
– Mỗi quả chứa từ 1-2 hạt. Hạt có đường kính khoảng 8-9mm, hình dẹp.
Đặc điểm sinh lý, sinh thái cây Sưa trắng
– Trong tự nhiên loại cây này được tìm thấy trong rừng mưa nhiệt đới và rừng mưa nhiệt đới gió mùa. Chủ yếu phân bổ ở Việt Nam và được tìm thấy rải rác tại Hải Nam, Trung Quốc.
– Là cây có tốc độ sinh trưởng nhanh, ưa sáng, thích hợp ở những nơi có độ ẩm cao
– Phù hợp với môi trường đất ẩm nhiệt đới và rừng mưa nhiệt đới gió mùa: ưa đất sâu, dày và có độ ẩm cao
– Cây sưa trắng được lựa chọn trồng tại những vùng đất thoáng, rộng rãi, ở đai độ cao tuyệt đối dưới 500m
Tác dụng của cây Sưa trắng
– Cây sưa trắng cho hoa đẹp và thơm, cây ít sâu bệnh nên được trồng làm cây cảnh quan đường phố, khu dân cư, đô thị hay trong sân vườn
– Cây có tác dụng thanh lọc không khí, cản bụi hiệu quả
– Ở Hà Nội loại cây này gắn liền với đời sống văn hóa lâu năm: trước đây thiếu nữ thường dùng hoa sưa trắng để gội đầu cho mượt và thơm tóc.
– Quả sưa được dùng làm dược liệu trong đông y để điều trị một số bệnh.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Sưa trắng
+ Khi trồng cần nhẹ nhàng dùng tay xé bao bầu đất, tránh làm vỡ bầu đất, sau đó đặt xuống hố đã đào sẵn
+ Mặt bầu dưới mặt đất từ 5-10 cm
+ Tưới ẩm cho hố đất để cây có thể bén rễ tốt
Thời vụ trồng cây sưa trắng
– Khu vực miền Bắc: khoảng từ tháng 2-4
– Khu vực Bắc Trung Bộ: từ tháng 9-11
– Khu vực Duyên hải Miền Trung: từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau
– Khu vực Tây Nguyên và Đông Nam Bộ: từ tháng 6-9
Kỹ thuật chăm sóc cây non
– Cách chăm sóc
+ Sau khi trồng thì tưới ẩm đều trong 30 ngày giúp cây được bén rễ tốt.
+ Trồng rừng nên tập trung trồng vào đầu mùa mưa sẽ tiết kiệm chi phí nhân công tưới nước
+ Trồng ít trong vườn nhà hoặc trồng nơi có thể chủ động nước tưới thì có thể trồng quanh năm, không cần theo mùa vụ
– Tưới nước
+ Tưới nước thường xuyên trong 1-2 tháng đầu sau khi trồng cây sưa trắng con. Sau đó có thể giảm lượng nước, nhưng nếu gặp thời tiết khô hạn thì phải kịp thời bổ sung tránh để cây bị héo, chết.
+ Sau khi trồng khoảng 1 tháng, cây phát triển bình thường thì có thể bón các loại phân hóa học để kích thích sự phát triển